خسروپناه: حکمای شیعه نقشی بی بدیل در بنیانگذاری و توسعه فلسفه اسلامی داشتند
استاد حکمت اسلامی گفت: حکمای شیعه در تحول فلسفه در عرصه هستی شناسی و معرفت شناسی و خداشناسی نقش مهمی داشتند و مکاتب بسیاری به جز مکاتب مذکور از جمله اصفهان شیراز و تهران و قم و تبریز و نجف را شکل دهند.
حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه در مراسم اختتامیه کنگره بین المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی در قم برگزار شد گفت: شیعه در توسعه فلسفه و منطق، نقش بسیار مهمی داشته است.
وی با اشاره به حکمای تاریخ تشیع افزود: تاسیس و توسعه فلسفه اسلامی توسط متفکران و فلاسفه شیعه در 8 مرحله قابل بیان و طرح است؛ فارابی و ابن سینا بانیان این فلسفه اسلامی بودند؛ آنها نوآوران فراوانی در عرصه فلسفه داشتند؛ آنها منتقل کننده فلسفه یونان به جهان اسلام نبودند بلکه آن را تاسیس کردند.
استاد حوزه بیان کرد: مرحله دوم، مرحله پیوند فلسفه عرفان است؛ در مرحله دوم شیخ اشراق بین این دو حوزه پیوند داد و مکتب اشراق را تاسیس کرد؛ مرحله سوم پیوند فلسفه و کلام بود که این کار نیز توسط خواجه نصیر انجام شد.
پژوهشگر و نویسنده حکمت اسلامی تصریح کرد: تاسیس حکمت یمانی مرحله چهارم بود که موسس آن، مرحوم میرداماد بود؛ کار نوی ایشان، پیوند فلسفه اشراق و مشا با آموزه های اسلامی بود.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه یادآورشد: تاسیس مکتب حکمت متعالیه توسط مرحوم ملاصدرا انجام شد؛ کار اساسی ایشان آن بود که بین قران و عرفان وبرهان، جدایی وجود ندارد و با توجه به متدلوژی کلامی، ارتباط روش شناسی را در این زمینه ایجاد کرد.
وی گفت: مرحله ششم، درگیری حکمت متعالیه با فلسفه غرب است؛ فلسفه ملاصدرا و حکمت متعالیه مدتی به حاشیه رفته بود و اهل حکمت با حکمت صدرایی انسی برقرار نکردند؛ در تهران بزرگانی ظهور کردند و این حکمت متعالیه را پروراندند که از جمله آنها می توان به آقا علی حکیم و مرحوم شهرانی اشاره کرد؛ یعنی این بزرگان برخی از پرسش های فلسفه غرب را با حکمت متعالیه پاسخ دادند.
استاد حوزه بیان کرد: مرحله هفتم، تاسیس فلسفه های مضاف به امور و واقعیت ها است؛ این مساله غیر از فلسفه مضاف به علوم است؛ از جمله آن می توان به فلسفه تاریخ و جامعه و انسان و معرفت و... اشاره کرد؛ این مساله تحول عمیقی بود که در حوزه علمیه قم رخ داد و بزرگانی مثل علامه طباطبایی و شهید مطهری و آیت الله العظمی سبحانی در این بین نقش آفرین بودند.
پژوهشگر و نویسنده حکمت اسلامی تصریح کرد: مرحله هشتم، تاسیس فلسفه های مضاف به علوم از جمله فلسفه فقه و فلسفه اخلاق و علوم انسانی است که توسط فلاسفه قم و تهران انجام شد؛ مرحله هفتم و هشتم را به فلسفه نوصدرایی تعبیر می کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه یادآورشد: اگر افرادی مثل پارسونز و هآبرماس نظریه توسعه اجتماعی می دهند به حسب جامعه خود است؛ اگر پشتوانه حکمت اسلامی نداشته باشیم نمی توانیم با این رویکرد نظریه پردازی کنیم.
وی گفت: حکمای شیعه در تحول فلسفه در عرصه هستی شناسی و معرفت شناسی و خداشناسی نقش مهمی داشتند و مکاتب بسیاری به جز مکاتب مذکور از جمله اصفهان شیراز و تهران و قم و تبریز و نجف را شکل دهند.
حجت الاسلام والمسلمین عبدالحسین خسروپناه در مراسم اختتامیه کنگره بین المللی نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی در قم برگزار شد گفت: شیعه در توسعه فلسفه و منطق، نقش بسیار مهمی داشته است.
وی با اشاره به حکمای تاریخ تشیع افزود: تاسیس و توسعه فلسفه اسلامی توسط متفکران و فلاسفه شیعه در 8 مرحله قابل بیان و طرح است؛ فارابی و ابن سینا بانیان این فلسفه اسلامی بودند؛ آنها نوآوران فراوانی در عرصه فلسفه داشتند؛ آنها منتقل کننده فلسفه یونان به جهان اسلام نبودند بلکه آن را تاسیس کردند.
استاد حوزه بیان کرد: مرحله دوم، مرحله پیوند فلسفه عرفان است؛ در مرحله دوم شیخ اشراق بین این دو حوزه پیوند داد و مکتب اشراق را تاسیس کرد؛ مرحله سوم پیوند فلسفه و کلام بود که این کار نیز توسط خواجه نصیر انجام شد.
پژوهشگر و نویسنده حکمت اسلامی تصریح کرد: تاسیس حکمت یمانی مرحله چهارم بود که موسس آن، مرحوم میرداماد بود؛ کار نوی ایشان، پیوند فلسفه اشراق و مشا با آموزه های اسلامی بود.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه یادآورشد: تاسیس مکتب حکمت متعالیه توسط مرحوم ملاصدرا انجام شد؛ کار اساسی ایشان آن بود که بین قران و عرفان وبرهان، جدایی وجود ندارد و با توجه به متدلوژی کلامی، ارتباط روش شناسی را در این زمینه ایجاد کرد.
وی گفت: مرحله ششم، درگیری حکمت متعالیه با فلسفه غرب است؛ فلسفه ملاصدرا و حکمت متعالیه مدتی به حاشیه رفته بود و اهل حکمت با حکمت صدرایی انسی برقرار نکردند؛ در تهران بزرگانی ظهور کردند و این حکمت متعالیه را پروراندند که از جمله آنها می توان به آقا علی حکیم و مرحوم شهرانی اشاره کرد؛ یعنی این بزرگان برخی از پرسش های فلسفه غرب را با حکمت متعالیه پاسخ دادند.
استاد حوزه بیان کرد: مرحله هفتم، تاسیس فلسفه های مضاف به امور و واقعیت ها است؛ این مساله غیر از فلسفه مضاف به علوم است؛ از جمله آن می توان به فلسفه تاریخ و جامعه و انسان و معرفت و... اشاره کرد؛ این مساله تحول عمیقی بود که در حوزه علمیه قم رخ داد و بزرگانی مثل علامه طباطبایی و شهید مطهری و آیت الله العظمی سبحانی در این بین نقش آفرین بودند.
پژوهشگر و نویسنده حکمت اسلامی تصریح کرد: مرحله هشتم، تاسیس فلسفه های مضاف به علوم از جمله فلسفه فقه و فلسفه اخلاق و علوم انسانی است که توسط فلاسفه قم و تهران انجام شد؛ مرحله هفتم و هشتم را به فلسفه نوصدرایی تعبیر می کنیم.
حجت الاسلام والمسلمین خسروپناه یادآورشد: اگر افرادی مثل پارسونز و هآبرماس نظریه توسعه اجتماعی می دهند به حسب جامعه خود است؛ اگر پشتوانه حکمت اسلامی نداشته باشیم نمی توانیم با این رویکرد نظریه پردازی کنیم.
وی گفت: حکمای شیعه در تحول فلسفه در عرصه هستی شناسی و معرفت شناسی و خداشناسی نقش مهمی داشتند و مکاتب بسیاری به جز مکاتب مذکور از جمله اصفهان شیراز و تهران و قم و تبریز و نجف را شکل دهند.