معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت (ع): شهید مزاری به عنوان الگو برای نسل امروز افغانستان معرفی شود
به همت مجمع جهانی اهل بیت(ع) همایش "صلح در اندیشه عالم مجاهد شهید استاد عبدالعلی مزاری" پیش از ظهر امروز به صورت حضوری و مجازی در ساختمان مجمع قم برگزار شد.
به همت مجمع جهانی اهل بیت(ع) همایش "صلح در اندیشه عالم مجاهد شهید استاد عبدالعلی مزاری" پیش از ظهر امروز پنج شنبه 14 بهمن 1399 به صورت حضوری و مجازی و با رعایت پروتکل های بهداشتی در ساختمان مجمع قم برگزار شد.
رئیس دانشگاه ابن سینای مزار شریف با موضوع "شهید وحدت ملی و راهبرد رسیدن به صلح پایدار" در این همایش به ایراد سخنرانی پرداخت.
* مدل دمکراسی انجمنی مطلوب شهید مزاری بود
دکتر «یار محمد باقری» عنوان داشت: جریان صلح افغانستان در دوحه به بن بست خورده است و در روستا و شهرهای افغانستان تشویش و نگرانی وجود دارد و همسایه ها هم از تشدید جنگ متأثر هستند.
وی اظهار داشت: صلح و جنگ از مباحثی است که در کل تاریخ بوده و هنوز در عصر مدرن، از مسائل روز است و صلح پایدار، صلحی است که در آن جنگ نباشد. صلح ها در افغانستان ناپایدار بوده است و چرخه جنگ ادامه داشته است و صلح به معنای این است که برای همیشه آتش جنگ خاموش شود.
رئیس دانشگاه ابن سینای مزار شریف با بیان اینکه صلح پایدار با مردم سالاری پیوند دارد و باید در جامعه نظام مردم سالار مستقر شود، افزود: استاد مزاری به دنبال صلحی بود که در آن جنگ نباشد و مردم برای همیشه با خشونت خداحافظی کنند.
وی با اشاره به دیدگاه "کانت" درباره صلح پایدار گفت: قانون اساسی کشور باید متضمن آزادی و تفکیک قوا باشد. تفکیک قوا از مشخصات نظام مردم سالار است اما هنوز در افغانستان، در عمل استقلال قوا نداریم. شرط دوم این است که تمام شهروندان دارای حقوق تعریف شده باشند و تمام آزادی ها تضمین شود و تبعیض و ناکارآمدی در نباشد.
باقری درباره مشکلات افغانستان درباره صلح گفت: نبود اجماع داخلی از مشکلات افغانستان است. هدف، برقراری عدالت اجتماعی در جامعه است و لازمه آن برقراری نظام مردم سالار و دموکراتیک است.
وی درباره دیدگاه های شهید مزاری درباره صلح پایدار گفت: از دیدگاه شهید مزاری در افغانستان دموکراسیِ اکثریت ما را به عدالت و صلح نمی رساند و باید مدل خاصی از دمکراسی را مطرح کنیم. در دوره ای تلاش شد نظام تک قومی ایجاد شود و این نظام ما را به عدالت و صلح و پایدار نرساند.
رئیس دانشگاه ابن سینای مزار شریف افزود: مدل دمکراسی انجمنی مطلوب شهید مزاری است و این مدل می تواند صلح را به افغانستان به ارمغان بیاورد. ایده عراق هم دمکراسی انجمنی است. همچنین شهید مزاری معتقد بود که باید دموکراسی اسلامی بر افغانستان حاکم شود. ایشان به عدالت اجتماعی اعتقاد داشت و تأمین حقوق همه شهروندان با تناسب حقوق آن ها، از دیدگاه های شهید مزاری بود.
* شهید مزاری به دنبال صلح عادلانه بود
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین «حسین صالحی» استاد و پژوهشگر با موضوع "مؤلفه های تحقق صلح در اندیشه شهید مزاری" سخنرانی کرد.
وی گفت: مزاری در زمان حیات خود دشمنان سرسخت و دوستان عمیقی داشت و امروزه دشمنان و حتی دوستان نادان می خوهند اندیشه های ایشان را تحریف کنند.
صالحی با بیان اینکه شهید مزاری ممحض در عدالت خواهی برای مردم بود و مزاری همان طوری که هست معرفی شود، درباره "مولفه های صلح عادلانه در اندیشه شهید مزاری" اظهار داشت: صلحی که از ذهن بشر می آید حداقلی است و در حد ایده آل نیست. شهید مزاری در مکتب عدالت حضرت علی(ع) بزرگ شد و تحت تأثیر این اندیشه بود. او به دنبال صلح عادلانه بود. عنصر عدالت در اندیشه شهید مزاری بسیار پررنگ است و صلح در دیدگاه شهید مزاری برگرفته از مکتب تشیع و قرآن است.
وی ادامه داد: جامعه افغانستان به شدت از هم گسیخته بود و شهید مزاری تلاش کرد تا در این کشور وحدت ایجاد کند. برای رسیدن به این هدف، مسئله ایجاد صلح و همدلی و وحدت بین گروهای شیعی را دنبال کرد. شهید مزاری با پشتکاری که داشت، تلاش کرد انسان های متخاصم را به یکدیگر نزدیک کند؛ لذا حزب وحدت را تشکیل داد و شیعه و هزاره ها را به صحنه آورد. همچنین انسجام بین ملیت های محروم را ایجاد کرد و پیمان جبل السراج به همت شهید مزاری منعقد شد.
این پژوهشگر افزود: شهید مزاری برای انسجام بخشی، ارتباط موثر و فعال با سران و اقوام افغانستان را دنبال کرد. وی با تاجیک ها گفتگو کرد و تلاش داشت تا جنگ ها رنگ قومی به خود نگیرد و کسانی که جنگ های مذهبی را طرح می کردند، خائن می دانست. وی بارها تأکید می کرد که اگر فردی از قوم پشتون اشتباه کرد، نگوییم که پشتون ها این کار را کرده است. او جنایات حاکم پشتون را از قوم پشتون تفکیک می کرد.
وی درباره سایر اندیشه های شهید مزاری گفت: از دیدگاه مزاری افغانستان از قومیت ها و اقلیت های مختلف تشکیل شده که اکثریت قاطع ندارد و همه باید به اندازه شعاع وجودی خود در گفتگوها شرکت کنند. وجود اقوام در افغانستان خیر و فرصت است و شر نیست؛ شر زمانی است که منشأ سلب امنیت و صلح و ثبات شود همچنان که در ایران قومیت های مختلفی وجود دارد اما خصومتی نیست.
صالحی افزود: عنصر گفتگو در اندیشه شهید مزاری برجسته است و او در هر سخنرانی، مصاحبه و محفل می گفت که جنگ راه حل افغانستان نیست. وی به دنبال احقاق حقوق مردم افغانستان بود. شهید مزاری خواست تعداد نفوس مردم مشخص شود و همه بر اساس سهم خود در تصمیم گیری ها شریک باشند. شیهد مزاری صلح و ثبات عادلانه می خواست و زمانی عدالت حاکم می شود که صلح وجود داشته باشد. شهید مزاری هدف را تشکیل حکومت اسلامی معرفی می کرد که تبعیض در آن نباشد و همه مردم افغانستان برادرانه و برابرانه زندگی کنند.
* شهید مزاری شجاعت و شهامت بی نظیری داشت
در ادامه قائم مقام دبیرکل و معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) با موضوع "جایگاه شهید و شهادت در مکتب اهل بیت(ع)" به ایراد سخنرانی پرداخت.
حجت الاسلام و المسلمین «احمد احمدی تبار» با ذکر خاطره ای از شهید مزاری گفت: شهید مزاری شجاعت و شهامت بی نظیری داشت. از کارهای ایشان در کنار تحصیل، مبارزه با رژیم ستم شاهی پهلوی بود. نیروهای ساواک در اطراف یکی از مدرسه قم برای دستگیری ایشان مستقر شده بودند و او را نمی شناختند. یکی عناصر ساواک از ایشان سوال کرد که مزاری را می شناسید؟ شهید مزاری حجره ای را نشان داد و پس از رفتن نیروهای ساواک، فرار کرد.
وی درباره جایگاه و ارزش جهاد در اسلام اظهار داشت: در قرآن مجید واژه جهاد و دعوت به جهاد فراوان آمده است. جهاد مفهوم گسترده ای دارد که هر نوع کوشش و تلاشی را شامل می شود. در جهاد عناصر تضعیف باطل، تقویت حق و اقامه حق و دفع باطل وجود دارد.
قائم مقام دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره مراحل جهاد از دیدگاه اسلام گفت: جهاد از روشنگری شروع می شود به فریادگری می رسد و جهادگر افشاگری و امر به معروف و نهی از منکر می کند و در جهاد تقیه و پنهان کاری و نفوذ در دشمن تا قتال و خروج و درگیری وجود دارد.
وی درباره خصوصیات شهید مزاری عنوان کرد: جهاد روشنگری است. شهید مزاری روشنگر بود. او حقائق و واقعیت ها را گفت و آموزه های خدا و پیامبر(ص) را روشنگری می کرد. شهید مزاری فریادگری و پنهان کاری و تقیه داشت. او دشمن را می شناخت و تلاش می کرد در دشمن نفوذ کند و بتواند از امکانات خصم برای خود عِدّه و عُدّه بسازد.
احمدی تبار افزود: قتال سنگین ترین مرحله جهاد است که شهید مزاری مرد این راه بود. وی در قیام خود جایی که عِدّه و عُدّه داشت آمرانه وارد می شد و جایی که احساس می کرد باید روشنگری کند، ناصحانه وارد می شد و جایی هم که لازم بود مسلحانه وارد عمل می شد.
وی همچنین عنوان کرد: جهاد از دیدگاه دین اسلام بر اساس معرفت دقیق از دین و آموزه های دینی شکل می گیرد. اگر معرفت دقیق نباشد حتی امر به معروف و نهی از منکر وجود ندارد چون شرط این فریضه آگاهی و معرفت است.
وی در مورد اهداف جهاد گفت: آیات و رویات بر جهاد بسیار تأکید کرده است چون جهاد می تواند جامعه را بسازد، جامعه را به کمال و رشد برساند و دشمنان را نابود کند. مبارزه و برخورد با باطل در روایات جهاد به صورت جریان مطرح می شود. جهاد جامعه را از ذلت، نیاز و نادانی نجات می دهد. لذا پیامبر(ص) می فرماید اگر کسی جهاد را ترک کند، خداوند به او لباس ذلت می پوشاند، نیازمند می کند و دین اش را نابود می کند.
قائم مقام دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: ارزش جهاد به اندازه بینشی است که در فرد شکل می گیرد. برخی می روند تا کشته شوند اما افرادی شهید می شوند تا به هدف برسند. مزاری از کسانی بود که شهید شد و جهاد کرد. شهادت زمینه و پیش از جهاد است. لذا روایات ارزش شهید را یکسان نمی داند و شهیدان با یکدیگر فرق می کنند؛ نیت، بصیرت و توجه به آثار عمل، بر عظمت شهید و شهادت نقش دارد. افراد زیادی می جنگند اما ضربت علی(ع) افضل است چون این ضربه با بصیرت، نیت و با توجه به اثر عمل است. در شهادت حجم عمل مهم نیست مهم ریشه های عمل است.
وی با بیان اینکه شهیدی که راه او همراه با بصیرت باشد، خداوند خون و جان شهید را می خرد، درباره شهید مزاری گفت: آن مرحوم هیچ اعتنایی به دنیا نداشت؛ با حداقل ها خود را قانع می کرد و احساس می کرد که عبد و بنده خداست و ابایی نداشت با لباس وصله دار زندگی کند.
احمدی تبار عنوان داشت: مزاری شهیدی بود که هر لحظه نگاه و بینش مبارزه در راه خدا داشت و به دنبال گرفتن حق ملت مظلوم افغانستان بود. او زندگی مجاهدانه داشت و با همه سختی ها و مظلومیت ها زندگی کرد و شهید شد تا برای ما الگو باشد.
وی در پایان گفت: شهید مزاری الگوست و این الگو باید برای انسان امروز افغانستان معرفی شود. باید ابعاد زندگی شهید مزاری تدوین و تدریس شود.
گفتنی است مرکز فرهنگی ـ اجتماعی بشارت و مجمع علمی فرهنگی جنبش عدالتخواهی از مشارکت کنندگان این همایش بود.
به همت مجمع جهانی اهل بیت(ع) همایش "صلح در اندیشه عالم مجاهد شهید استاد عبدالعلی مزاری" پیش از ظهر امروز پنج شنبه 14 بهمن 1399 به صورت حضوری و مجازی و با رعایت پروتکل های بهداشتی در ساختمان مجمع قم برگزار شد.
رئیس دانشگاه ابن سینای مزار شریف با موضوع "شهید وحدت ملی و راهبرد رسیدن به صلح پایدار" در این همایش به ایراد سخنرانی پرداخت.
* مدل دمکراسی انجمنی مطلوب شهید مزاری بود
دکتر «یار محمد باقری» عنوان داشت: جریان صلح افغانستان در دوحه به بن بست خورده است و در روستا و شهرهای افغانستان تشویش و نگرانی وجود دارد و همسایه ها هم از تشدید جنگ متأثر هستند.
وی اظهار داشت: صلح و جنگ از مباحثی است که در کل تاریخ بوده و هنوز در عصر مدرن، از مسائل روز است و صلح پایدار، صلحی است که در آن جنگ نباشد. صلح ها در افغانستان ناپایدار بوده است و چرخه جنگ ادامه داشته است و صلح به معنای این است که برای همیشه آتش جنگ خاموش شود.
رئیس دانشگاه ابن سینای مزار شریف با بیان اینکه صلح پایدار با مردم سالاری پیوند دارد و باید در جامعه نظام مردم سالار مستقر شود، افزود: استاد مزاری به دنبال صلحی بود که در آن جنگ نباشد و مردم برای همیشه با خشونت خداحافظی کنند.
وی با اشاره به دیدگاه "کانت" درباره صلح پایدار گفت: قانون اساسی کشور باید متضمن آزادی و تفکیک قوا باشد. تفکیک قوا از مشخصات نظام مردم سالار است اما هنوز در افغانستان، در عمل استقلال قوا نداریم. شرط دوم این است که تمام شهروندان دارای حقوق تعریف شده باشند و تمام آزادی ها تضمین شود و تبعیض و ناکارآمدی در نباشد.
باقری درباره مشکلات افغانستان درباره صلح گفت: نبود اجماع داخلی از مشکلات افغانستان است. هدف، برقراری عدالت اجتماعی در جامعه است و لازمه آن برقراری نظام مردم سالار و دموکراتیک است.
وی درباره دیدگاه های شهید مزاری درباره صلح پایدار گفت: از دیدگاه شهید مزاری در افغانستان دموکراسیِ اکثریت ما را به عدالت و صلح نمی رساند و باید مدل خاصی از دمکراسی را مطرح کنیم. در دوره ای تلاش شد نظام تک قومی ایجاد شود و این نظام ما را به عدالت و صلح و پایدار نرساند.
رئیس دانشگاه ابن سینای مزار شریف افزود: مدل دمکراسی انجمنی مطلوب شهید مزاری است و این مدل می تواند صلح را به افغانستان به ارمغان بیاورد. ایده عراق هم دمکراسی انجمنی است. همچنین شهید مزاری معتقد بود که باید دموکراسی اسلامی بر افغانستان حاکم شود. ایشان به عدالت اجتماعی اعتقاد داشت و تأمین حقوق همه شهروندان با تناسب حقوق آن ها، از دیدگاه های شهید مزاری بود.
* شهید مزاری به دنبال صلح عادلانه بود
در ادامه حجت الاسلام و المسلمین «حسین صالحی» استاد و پژوهشگر با موضوع "مؤلفه های تحقق صلح در اندیشه شهید مزاری" سخنرانی کرد.
وی گفت: مزاری در زمان حیات خود دشمنان سرسخت و دوستان عمیقی داشت و امروزه دشمنان و حتی دوستان نادان می خوهند اندیشه های ایشان را تحریف کنند.
صالحی با بیان اینکه شهید مزاری ممحض در عدالت خواهی برای مردم بود و مزاری همان طوری که هست معرفی شود، درباره "مولفه های صلح عادلانه در اندیشه شهید مزاری" اظهار داشت: صلحی که از ذهن بشر می آید حداقلی است و در حد ایده آل نیست. شهید مزاری در مکتب عدالت حضرت علی(ع) بزرگ شد و تحت تأثیر این اندیشه بود. او به دنبال صلح عادلانه بود. عنصر عدالت در اندیشه شهید مزاری بسیار پررنگ است و صلح در دیدگاه شهید مزاری برگرفته از مکتب تشیع و قرآن است.
وی ادامه داد: جامعه افغانستان به شدت از هم گسیخته بود و شهید مزاری تلاش کرد تا در این کشور وحدت ایجاد کند. برای رسیدن به این هدف، مسئله ایجاد صلح و همدلی و وحدت بین گروهای شیعی را دنبال کرد. شهید مزاری با پشتکاری که داشت، تلاش کرد انسان های متخاصم را به یکدیگر نزدیک کند؛ لذا حزب وحدت را تشکیل داد و شیعه و هزاره ها را به صحنه آورد. همچنین انسجام بین ملیت های محروم را ایجاد کرد و پیمان جبل السراج به همت شهید مزاری منعقد شد.
این پژوهشگر افزود: شهید مزاری برای انسجام بخشی، ارتباط موثر و فعال با سران و اقوام افغانستان را دنبال کرد. وی با تاجیک ها گفتگو کرد و تلاش داشت تا جنگ ها رنگ قومی به خود نگیرد و کسانی که جنگ های مذهبی را طرح می کردند، خائن می دانست. وی بارها تأکید می کرد که اگر فردی از قوم پشتون اشتباه کرد، نگوییم که پشتون ها این کار را کرده است. او جنایات حاکم پشتون را از قوم پشتون تفکیک می کرد.
وی درباره سایر اندیشه های شهید مزاری گفت: از دیدگاه مزاری افغانستان از قومیت ها و اقلیت های مختلف تشکیل شده که اکثریت قاطع ندارد و همه باید به اندازه شعاع وجودی خود در گفتگوها شرکت کنند. وجود اقوام در افغانستان خیر و فرصت است و شر نیست؛ شر زمانی است که منشأ سلب امنیت و صلح و ثبات شود همچنان که در ایران قومیت های مختلفی وجود دارد اما خصومتی نیست.
صالحی افزود: عنصر گفتگو در اندیشه شهید مزاری برجسته است و او در هر سخنرانی، مصاحبه و محفل می گفت که جنگ راه حل افغانستان نیست. وی به دنبال احقاق حقوق مردم افغانستان بود. شهید مزاری خواست تعداد نفوس مردم مشخص شود و همه بر اساس سهم خود در تصمیم گیری ها شریک باشند. شیهد مزاری صلح و ثبات عادلانه می خواست و زمانی عدالت حاکم می شود که صلح وجود داشته باشد. شهید مزاری هدف را تشکیل حکومت اسلامی معرفی می کرد که تبعیض در آن نباشد و همه مردم افغانستان برادرانه و برابرانه زندگی کنند.
* شهید مزاری شجاعت و شهامت بی نظیری داشت
در ادامه قائم مقام دبیرکل و معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) با موضوع "جایگاه شهید و شهادت در مکتب اهل بیت(ع)" به ایراد سخنرانی پرداخت.
حجت الاسلام و المسلمین «احمد احمدی تبار» با ذکر خاطره ای از شهید مزاری گفت: شهید مزاری شجاعت و شهامت بی نظیری داشت. از کارهای ایشان در کنار تحصیل، مبارزه با رژیم ستم شاهی پهلوی بود. نیروهای ساواک در اطراف یکی از مدرسه قم برای دستگیری ایشان مستقر شده بودند و او را نمی شناختند. یکی عناصر ساواک از ایشان سوال کرد که مزاری را می شناسید؟ شهید مزاری حجره ای را نشان داد و پس از رفتن نیروهای ساواک، فرار کرد.
وی درباره جایگاه و ارزش جهاد در اسلام اظهار داشت: در قرآن مجید واژه جهاد و دعوت به جهاد فراوان آمده است. جهاد مفهوم گسترده ای دارد که هر نوع کوشش و تلاشی را شامل می شود. در جهاد عناصر تضعیف باطل، تقویت حق و اقامه حق و دفع باطل وجود دارد.
قائم مقام دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) درباره مراحل جهاد از دیدگاه اسلام گفت: جهاد از روشنگری شروع می شود به فریادگری می رسد و جهادگر افشاگری و امر به معروف و نهی از منکر می کند و در جهاد تقیه و پنهان کاری و نفوذ در دشمن تا قتال و خروج و درگیری وجود دارد.
وی درباره خصوصیات شهید مزاری عنوان کرد: جهاد روشنگری است. شهید مزاری روشنگر بود. او حقائق و واقعیت ها را گفت و آموزه های خدا و پیامبر(ص) را روشنگری می کرد. شهید مزاری فریادگری و پنهان کاری و تقیه داشت. او دشمن را می شناخت و تلاش می کرد در دشمن نفوذ کند و بتواند از امکانات خصم برای خود عِدّه و عُدّه بسازد.
احمدی تبار افزود: قتال سنگین ترین مرحله جهاد است که شهید مزاری مرد این راه بود. وی در قیام خود جایی که عِدّه و عُدّه داشت آمرانه وارد می شد و جایی که احساس می کرد باید روشنگری کند، ناصحانه وارد می شد و جایی هم که لازم بود مسلحانه وارد عمل می شد.
وی همچنین عنوان کرد: جهاد از دیدگاه دین اسلام بر اساس معرفت دقیق از دین و آموزه های دینی شکل می گیرد. اگر معرفت دقیق نباشد حتی امر به معروف و نهی از منکر وجود ندارد چون شرط این فریضه آگاهی و معرفت است.
وی در مورد اهداف جهاد گفت: آیات و رویات بر جهاد بسیار تأکید کرده است چون جهاد می تواند جامعه را بسازد، جامعه را به کمال و رشد برساند و دشمنان را نابود کند. مبارزه و برخورد با باطل در روایات جهاد به صورت جریان مطرح می شود. جهاد جامعه را از ذلت، نیاز و نادانی نجات می دهد. لذا پیامبر(ص) می فرماید اگر کسی جهاد را ترک کند، خداوند به او لباس ذلت می پوشاند، نیازمند می کند و دین اش را نابود می کند.
قائم مقام دبیرکل مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: ارزش جهاد به اندازه بینشی است که در فرد شکل می گیرد. برخی می روند تا کشته شوند اما افرادی شهید می شوند تا به هدف برسند. مزاری از کسانی بود که شهید شد و جهاد کرد. شهادت زمینه و پیش از جهاد است. لذا روایات ارزش شهید را یکسان نمی داند و شهیدان با یکدیگر فرق می کنند؛ نیت، بصیرت و توجه به آثار عمل، بر عظمت شهید و شهادت نقش دارد. افراد زیادی می جنگند اما ضربت علی(ع) افضل است چون این ضربه با بصیرت، نیت و با توجه به اثر عمل است. در شهادت حجم عمل مهم نیست مهم ریشه های عمل است.
وی با بیان اینکه شهیدی که راه او همراه با بصیرت باشد، خداوند خون و جان شهید را می خرد، درباره شهید مزاری گفت: آن مرحوم هیچ اعتنایی به دنیا نداشت؛ با حداقل ها خود را قانع می کرد و احساس می کرد که عبد و بنده خداست و ابایی نداشت با لباس وصله دار زندگی کند.
احمدی تبار عنوان داشت: مزاری شهیدی بود که هر لحظه نگاه و بینش مبارزه در راه خدا داشت و به دنبال گرفتن حق ملت مظلوم افغانستان بود. او زندگی مجاهدانه داشت و با همه سختی ها و مظلومیت ها زندگی کرد و شهید شد تا برای ما الگو باشد.
وی در پایان گفت: شهید مزاری الگوست و این الگو باید برای انسان امروز افغانستان معرفی شود. باید ابعاد زندگی شهید مزاری تدوین و تدریس شود.
گفتنی است مرکز فرهنگی ـ اجتماعی بشارت و مجمع علمی فرهنگی جنبش عدالتخواهی از مشارکت کنندگان این همایش بود.