مقامات وزارت خارجه درباره حاج "محمد عرب" چه گفتند؟
مراسم بزرگداشت مرحوم حاج «محمد عرب» از سوی وزارت امور خارجه عصر روز چهارشنبه ۱۹ شهریور 1399 در فضای مجازی برگزار شد.
مراسم بزرگداشت مرحوم حاج «محمد عرب» از سوی وزارت امور خارجه عصر روز چهارشنبه ۱۹ شهریور 1399 در فضای مجازی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، آیاتی از کلام الله مجید قرائت و به روح مرحوم حاج محمد عرب اهدا شد و در ادامه پیام تصویری مقامات وزارت امور خارجه پخش شد.
* ولایتی: مرحوم عرب عمری را در مبارزه با نفس و خدمت رسانی گذراند
در ابتدا دکتر «علی اکبر ولایتی» عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) و وزیر اسبق امور خارجه اظهار داشت: مرحوم عرب عمری را در مبارزه با نفس و خدمت رسانی گذراند. از زمان دانشجویی فردی متدین و مبارز بود. پیش از انقلاب به مدت 22 سال در سِمت استادکاری در صنایع نظامی فعالیت داشت و در کنار آن در فعالیت های سیاسی ـ اجتماعی شرکت می کرد.
وی ادامه داد: آن مرحوم عضو جبهه ملی بود اما بعدا این مجموعه را رها کرد و به نهضت روحانیون به رهبری امام پیوست. فعالیت های سیاسی او از ساواک مخفی نماند، دستگیر شد و به مدت 12 روز شکنجه شد، در نهایت از کاری که 22 سال سابقه داشت، اخراج شد. مرحوم عرب به قم مهاجرت کرد و در این شهر مشغول به کار شد. پس از انقلاب شهردار و عضو شورای شهر بود. انسان توانمند، متدین و انقلابی بود. از دهه 30 در مبارزات شرکت می کرد و بهای سنگینی هم داد.
ولایتی درباره حضور مرحوم عرب در وزارت خارجه اظهار داشت: محمد عرب در طول حضور در وزارت خارجه به نابسامانی های مالی که میراث گذشته بود، نظم و نظام بخشید. کارمندان ساواک در وزارت خارجه بودند و آن مرحوم افراد نامطلوب و موافق با رژیم گذشته را کنار گذاشت، افراد توانمند را آورد؛ اصلاحاتی ایجاد کرد و پایه تحولات اساسی اداری و کارمندی را بنا نهاد و تا آخرین روزهای زندگی فعالیت می کرد.
* ظریف: متواضع و متخلق به بهترین خلق های اسلامی بود
در ادامه پیام تصویری دکتر «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان پخش شد.
ظریف در این پیام تصویری اظهار داشت: مرحوم عرب مرد بزرگی بود که حق پدری بر گردن اکثر همکاران وزارت امور خارجه دارد. همه ما افتخار آشنایی با این بزرگوار را داشتیم و جز نیکی، خوبی، حمایت و راهنمایی از او مشاهده نکردیم.
وی افزود: مرحوم عرب در هر جایگاه و سمتی که حضور داشت، متواضع و متخلق به بهترین خلق های اسلامی بود. علی رغم همه سوابق انقلابی و مسئولیت های مهم کشوری، همواره با کمال تواضع، آماده شنیدن نظرات و مشکلات بود.
وزیر امور خارجه در پایان گفت: خدا مرحوم عرب را با فرزند و مولای شهیدش محشور گرداند و به خانواده این بزرگمرد وزارت امور خارجه صبر و اجر عنایت کند و به ما این توفیق دهد که شاگردان خوبی برای ایشان باشیم. حق زیادی بر گردن ما دارد و همه می توانیم بگوییم که جز نیکی و خوبی از ایشان نمی دانیم. یقین دارم مرحوم عرب با کمال ارادت به اهل بیت و اخلاص و صداقت و پاکی زیست و ان شاءالله با همان پاکی از خداوند متنعم خواهد بود.
در ادامه دکتر «منوچهر متکی» وزیر اسبق امور خارجه در پیام تصویری در سخنان کوتاهی درگذشت مرحوم عرب را به خانواده، فرزندان و همکاران او تسلیت گفت.
* میر مهدی: عرب برای رضای خدا و به نفع مردم کار می کرد
در ادامه دکتر «مجتبی میر مهدی» از نسل دیپلمات های دهه اول انقلاب و دوران جنگ تحمیلی و از دوستان مرحوم عرب اظهار داشت: مسئولیت ها و جایگاه های افراد مهم نیست؛ مهم این است که فرد در آن جایگاه چه کرده است. از ویژگی های مرحوم عرب این بود که در مسئولیت هایی که داشت برای رضای خدا و به نفع مردم کار می کرد.
وی افزود: فقدان مرحوم عرب، داغ بزرگی است. 60 سال است که با یکدیگر آشنا بودیم. او برای خدا کار می کرد و به سوی محبوب خود رفت. محمد عرب طمئنینه، وقار، خلق خوب و چهره متبسم داشت. مهربان، کاردان و کارگشا بود و کسی از نزد او نا امید بر نمی گشت. هیچ وقت او را ندیدم که چهره اش درهم باشد. مدیریت و دادرسی از چهره اش مشخص بود. رفتارش به گونه ای بود که احساس می کردم برادر بزرگ من است. "عاش سعیدا و مات سعیدا" آن مرحوم با دست پر به سوی پروردگار رفت.
* دانش یزدی: آقای عرب فردی مؤمن، متعبد، منیع الطبع و از خودگذشته بود
«مهدی دانش یزدی» از دیگر دیپلمات ها و دوستان مرحوم عرب بود که در این مجلس مجازی اظهار داشت: در اولین دیداری که با مرحوم عرب داشتم، احساس کردم که با مردی بسیار شریف، متین و پخته ای روبرو هستم. ایشان منش و طبع بالایی داشت.
وی در بیان خاطره ای از محمد عرب اظهار داشت: در سال 65 که مدیر کل حقوقی وزارت خارجه بودم در یکی از جلسات معاونین، درباره حضور یا عدم حضور کارکنان زمان پهلوی در وزارت خارجه بحث تندی صورت گرفت که در این میان واکنش آقای عرب جالب بود. او با جدیت از همکاران قدیمی دفاع کرد و گفت که هرکس در وزارت خارجه است عائله ماست، باید هوای آنها را داشته و تبعیض و جناح بندی نداشته باشیم.
دانش یزدی همچنین اظهار داشت: زمانی که فرزند مرحوم عرب شهید شد، برای تسلیت گفتن به دفتر وی رفتیم. آن مرحوم یک قطره اشک هم نریخت و می دیدم که در پشت این سیمای متین و آرام، کوه غم و اندوهی نشسته است. با خود گفتم که مگر ممکن است شخصی در سوگ فرزند خود تا این حد متین و آرام باشد. خدا چنین صبری به او داده بود. آقای عرب فردی مؤمن، متعبد، منیع الطبع و از خودگذشته بود.
* عراقچی: مرحوم عرب از استوانه های وزارت خارجه بود
همچنین «سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران در این مجلس مجازی اظهار داشت: مرحوم عرب از استوانه های وزارت خارجه بود و ما به او مثل الگوهای خود نگاه می کنیم.
وی افزود: از نزدیک توفیق کار کردن با او را نداشتم اما در ملاقات ها از صفای درون، صداقت و شرافت ایشان فیض می بردم. مرحوم عرب خدمات زیادی به وزارت خارجه داشت و پس از بازنشستگی نیز مجموعه را راهنمایی می کرد. انسان خیلی ارزشمندی بود. او پدر شهید بود و با فرزند شهیدش در دانشگاه همدوره بودم.
* خوشرو: مرحوم عرب با تأسیس دانشکده وزارت امور خارجه، وزارت امور خارجه را مردمی کرد
«غلامعلی خوشرو» دیپلمات ایرانی و سفیر و نمایندۀ دائم ایران در سازمان ملل متحد نیز اظهار داشت: آقای عرب پس از انقلاب در توسعه شهری قم و درختکاری های این شهر نقش داشت. خانه اش محل مراجعه مردم بسیاری بود. مردی بود که تا خانه نشین نشد، از پای ننشست و تا از پای نیفتاد مشغول کار بود. پدرش شهید بود و فرزند دانشجویش را روی دست گرفت و تقدیم اسلام و انقلاب کرد.
وی افزود: آقای عرب دانشکده وزارت امور خارجه را تأسیس کرد. او با تأسیس دانشکده وزارت امور خارجه، وزارت امور خارجه را مردمی کرد و هم اکنون فارغ التحصیلان این دانشگاه در دیپلماسی کشور و در خدمت به نظام اسلامی فعال هستند.
خوشرو در پایان گفت: پیش از انقلاب مرحوم عرب را به قم فرستادند تا منزوی شود اما در سلک غیر روحانیون، سرشناس ترین فرد قم شد. قم میزبان مردی شد که با مجاهدت شهر را توسعه داد و سبز کرد و فرزند و خود افتخاری برای شهر قم شدند.
* رحمانی موحد: آقای عرب انسان وارسته، متواضع و نیکوکاری بود
«مرتضی رحمانی موحد» سفیر فعلی ایران در ژاپن نیز در این مراسم بزرگداشت اظهار داشت: آقای عرب انسان وارسته، متواضع و نیکوکاری بود. نام او با روزهای جنگ تحمیلی و گذار ساختاری سیاست خارجی درآمیخته است. او در وزارت خارجه در روزهای حساس با حکمت و درایت فعالیت می کرد.
وی افزود: محمد عرب کنار فرزند شهیدش دارای صلابت و استوار بود و صبر، بردباری و استقامت را از او شاهد بودیم.
* ترک آبادی: صلابت رأی و عمق نگاه را در آقای عرب حس می کردیم
«جواد ترک آبادی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در دمشق نیز در این مراسم گفت: در دورانی که مرحوم عرب معاون امور اداری و مالی وزارت امور خارجه بود، نقش بسیار ارزشمند و محوری در ایجاد تحول و قوام بخشیدن به کار وزارت خارجه داشت. به ایشان رجوع زیادی داشتیم و صلابت رأی و عمق نگاه را در او حس می کردیم.
وی افزود: در شهر مسقط منشأ اثرات زیادی بود. پاسخ هایش ارزشمند و روی حساب بود، بلند نظر، صمیمی و مهربان بود و طبعی منیع و متواضعانه داشت و همکاری پیشکسوت، مبارز و تلاشگری را از دست داریم.
* ایرانی: محمد عرب روحیه مردمی، بزرگ منشی و قناعت داشت
«محمد ایرانی» سفیر ایران در کویت نیز عنوان کرد: غم فقدان مرحوم عرب سنگین است. آن مرحوم شهردار قم بود، حضور فعال در عرصه های اجتماعی و سیاسی داشت، خدمات زیادی به مردم قم ارائه کرد و در وزارت خارجه دارای آثار زیادی بود.
وی افزود: آن مرحوم چهره مردمی بود. شخصیت مردم دارانه داشت و با مردم گرم برخورد می کرد. مشی پهلوانی داشت و اهل ورزش باستانی بود و بین مردم احترام خاصی داشت. بیشتر مردم او را می شناختند.
سفیر ایران در کویت همچنین اظهار داشت: اوایل انقلاب موجی در ادارات ایجاد شده بود و نیروهای قدیمی را تسویه می کردند. آقای عرب نیز تحت فشار بود اما ایستادگی کرد و می گفت قدیمی ها با تجربه و همکار ما هستند و پیدا کردن افراد جدید کار آسانی نیست. انسانی متین، باوقار، بی تکلف و دارای خلوص بود و روحیه مردمی، بزرگمنشی و قناعت داشت.
* ربانی: عرب متعادل، انقلابی، متعهد، رنج کشیده و چهره شناخته شده ای بود
در پایان حجت الاسلام و المسلمین «محمدطاهر ربانی» سفیر سابق ایران در واتیکان اظهار داشت: آشنایی من با مرحوم عرب به سال های پیش از انقلاب بر می گردد. او از چهره های انقلابی دوران پهلوی بود و با بازاریان متدین قم و روحانیون انقلابی مثل آیت الله مومن و آیت الله یزدی مرتبط بود.
وی افزود: عرب از پیشگامان نهضت اسلامی و از عناصر کارآمد و خدوم انقلاب بود. شخصیت متعادل، انقلابی، متعهد، رنج کشیده و چهره شناخته شده ای بود. نسبت به کارکنان وزارت خارجه بسیار رئوف و مهربان بود و مثل پدر با آنان رفتار می کرد. دید وسیع و با سعه صدر داشت. رفتار خوب او با کارکنان بدون در نظر گرفتن مسائل جناحی و سیاسی بود. همچنین مورد لطف بزرگان و مراجع بود، نزد آنان جایگاه رفیع داشت و مقامات در سفر به قم علاقه داشتند او را نیز ببینند.
شایان ذکر است ابوالشهید حاج «محمد عرب» از پیشکسوتان نهضت اسلامی، دیپلمات پر تلاش و رییس اسبق دفتر قمِ مجمع جهانی اهل بیت(ع) در سن سن 79 سالگی چشم از جهان فرو بست.
مراسم بزرگداشت مرحوم حاج «محمد عرب» از سوی وزارت امور خارجه عصر روز چهارشنبه ۱۹ شهریور 1399 در فضای مجازی برگزار شد.
در ابتدای این مراسم، آیاتی از کلام الله مجید قرائت و به روح مرحوم حاج محمد عرب اهدا شد و در ادامه پیام تصویری مقامات وزارت امور خارجه پخش شد.
* ولایتی: مرحوم عرب عمری را در مبارزه با نفس و خدمت رسانی گذراند
در ابتدا دکتر «علی اکبر ولایتی» عضو شورای عالی مجمع جهانی اهل بیت(ع) و وزیر اسبق امور خارجه اظهار داشت: مرحوم عرب عمری را در مبارزه با نفس و خدمت رسانی گذراند. از زمان دانشجویی فردی متدین و مبارز بود. پیش از انقلاب به مدت 22 سال در سِمت استادکاری در صنایع نظامی فعالیت داشت و در کنار آن در فعالیت های سیاسی ـ اجتماعی شرکت می کرد.
وی ادامه داد: آن مرحوم عضو جبهه ملی بود اما بعدا این مجموعه را رها کرد و به نهضت روحانیون به رهبری امام پیوست. فعالیت های سیاسی او از ساواک مخفی نماند، دستگیر شد و به مدت 12 روز شکنجه شد، در نهایت از کاری که 22 سال سابقه داشت، اخراج شد. مرحوم عرب به قم مهاجرت کرد و در این شهر مشغول به کار شد. پس از انقلاب شهردار و عضو شورای شهر بود. انسان توانمند، متدین و انقلابی بود. از دهه 30 در مبارزات شرکت می کرد و بهای سنگینی هم داد.
ولایتی درباره حضور مرحوم عرب در وزارت خارجه اظهار داشت: محمد عرب در طول حضور در وزارت خارجه به نابسامانی های مالی که میراث گذشته بود، نظم و نظام بخشید. کارمندان ساواک در وزارت خارجه بودند و آن مرحوم افراد نامطلوب و موافق با رژیم گذشته را کنار گذاشت، افراد توانمند را آورد؛ اصلاحاتی ایجاد کرد و پایه تحولات اساسی اداری و کارمندی را بنا نهاد و تا آخرین روزهای زندگی فعالیت می کرد.
* ظریف: متواضع و متخلق به بهترین خلق های اسلامی بود
در ادامه پیام تصویری دکتر «محمد جواد ظریف» وزیر امور خارجه کشورمان پخش شد.
ظریف در این پیام تصویری اظهار داشت: مرحوم عرب مرد بزرگی بود که حق پدری بر گردن اکثر همکاران وزارت امور خارجه دارد. همه ما افتخار آشنایی با این بزرگوار را داشتیم و جز نیکی، خوبی، حمایت و راهنمایی از او مشاهده نکردیم.
وی افزود: مرحوم عرب در هر جایگاه و سمتی که حضور داشت، متواضع و متخلق به بهترین خلق های اسلامی بود. علی رغم همه سوابق انقلابی و مسئولیت های مهم کشوری، همواره با کمال تواضع، آماده شنیدن نظرات و مشکلات بود.
وزیر امور خارجه در پایان گفت: خدا مرحوم عرب را با فرزند و مولای شهیدش محشور گرداند و به خانواده این بزرگمرد وزارت امور خارجه صبر و اجر عنایت کند و به ما این توفیق دهد که شاگردان خوبی برای ایشان باشیم. حق زیادی بر گردن ما دارد و همه می توانیم بگوییم که جز نیکی و خوبی از ایشان نمی دانیم. یقین دارم مرحوم عرب با کمال ارادت به اهل بیت و اخلاص و صداقت و پاکی زیست و ان شاءالله با همان پاکی از خداوند متنعم خواهد بود.
در ادامه دکتر «منوچهر متکی» وزیر اسبق امور خارجه در پیام تصویری در سخنان کوتاهی درگذشت مرحوم عرب را به خانواده، فرزندان و همکاران او تسلیت گفت.
* میر مهدی: عرب برای رضای خدا و به نفع مردم کار می کرد
در ادامه دکتر «مجتبی میر مهدی» از نسل دیپلمات های دهه اول انقلاب و دوران جنگ تحمیلی و از دوستان مرحوم عرب اظهار داشت: مسئولیت ها و جایگاه های افراد مهم نیست؛ مهم این است که فرد در آن جایگاه چه کرده است. از ویژگی های مرحوم عرب این بود که در مسئولیت هایی که داشت برای رضای خدا و به نفع مردم کار می کرد.
وی افزود: فقدان مرحوم عرب، داغ بزرگی است. 60 سال است که با یکدیگر آشنا بودیم. او برای خدا کار می کرد و به سوی محبوب خود رفت. محمد عرب طمئنینه، وقار، خلق خوب و چهره متبسم داشت. مهربان، کاردان و کارگشا بود و کسی از نزد او نا امید بر نمی گشت. هیچ وقت او را ندیدم که چهره اش درهم باشد. مدیریت و دادرسی از چهره اش مشخص بود. رفتارش به گونه ای بود که احساس می کردم برادر بزرگ من است. "عاش سعیدا و مات سعیدا" آن مرحوم با دست پر به سوی پروردگار رفت.
* دانش یزدی: آقای عرب فردی مؤمن، متعبد، منیع الطبع و از خودگذشته بود
«مهدی دانش یزدی» از دیگر دیپلمات ها و دوستان مرحوم عرب بود که در این مجلس مجازی اظهار داشت: در اولین دیداری که با مرحوم عرب داشتم، احساس کردم که با مردی بسیار شریف، متین و پخته ای روبرو هستم. ایشان منش و طبع بالایی داشت.
وی در بیان خاطره ای از محمد عرب اظهار داشت: در سال 65 که مدیر کل حقوقی وزارت خارجه بودم در یکی از جلسات معاونین، درباره حضور یا عدم حضور کارکنان زمان پهلوی در وزارت خارجه بحث تندی صورت گرفت که در این میان واکنش آقای عرب جالب بود. او با جدیت از همکاران قدیمی دفاع کرد و گفت که هرکس در وزارت خارجه است عائله ماست، باید هوای آنها را داشته و تبعیض و جناح بندی نداشته باشیم.
دانش یزدی همچنین اظهار داشت: زمانی که فرزند مرحوم عرب شهید شد، برای تسلیت گفتن به دفتر وی رفتیم. آن مرحوم یک قطره اشک هم نریخت و می دیدم که در پشت این سیمای متین و آرام، کوه غم و اندوهی نشسته است. با خود گفتم که مگر ممکن است شخصی در سوگ فرزند خود تا این حد متین و آرام باشد. خدا چنین صبری به او داده بود. آقای عرب فردی مؤمن، متعبد، منیع الطبع و از خودگذشته بود.
* عراقچی: مرحوم عرب از استوانه های وزارت خارجه بود
همچنین «سیدعباس عراقچی» معاون سیاسی وزیر امورخارجه ایران در این مجلس مجازی اظهار داشت: مرحوم عرب از استوانه های وزارت خارجه بود و ما به او مثل الگوهای خود نگاه می کنیم.
وی افزود: از نزدیک توفیق کار کردن با او را نداشتم اما در ملاقات ها از صفای درون، صداقت و شرافت ایشان فیض می بردم. مرحوم عرب خدمات زیادی به وزارت خارجه داشت و پس از بازنشستگی نیز مجموعه را راهنمایی می کرد. انسان خیلی ارزشمندی بود. او پدر شهید بود و با فرزند شهیدش در دانشگاه همدوره بودم.
* خوشرو: مرحوم عرب با تأسیس دانشکده وزارت امور خارجه، وزارت امور خارجه را مردمی کرد
«غلامعلی خوشرو» دیپلمات ایرانی و سفیر و نمایندۀ دائم ایران در سازمان ملل متحد نیز اظهار داشت: آقای عرب پس از انقلاب در توسعه شهری قم و درختکاری های این شهر نقش داشت. خانه اش محل مراجعه مردم بسیاری بود. مردی بود که تا خانه نشین نشد، از پای ننشست و تا از پای نیفتاد مشغول کار بود. پدرش شهید بود و فرزند دانشجویش را روی دست گرفت و تقدیم اسلام و انقلاب کرد.
وی افزود: آقای عرب دانشکده وزارت امور خارجه را تأسیس کرد. او با تأسیس دانشکده وزارت امور خارجه، وزارت امور خارجه را مردمی کرد و هم اکنون فارغ التحصیلان این دانشگاه در دیپلماسی کشور و در خدمت به نظام اسلامی فعال هستند.
خوشرو در پایان گفت: پیش از انقلاب مرحوم عرب را به قم فرستادند تا منزوی شود اما در سلک غیر روحانیون، سرشناس ترین فرد قم شد. قم میزبان مردی شد که با مجاهدت شهر را توسعه داد و سبز کرد و فرزند و خود افتخاری برای شهر قم شدند.
* رحمانی موحد: آقای عرب انسان وارسته، متواضع و نیکوکاری بود
«مرتضی رحمانی موحد» سفیر فعلی ایران در ژاپن نیز در این مراسم بزرگداشت اظهار داشت: آقای عرب انسان وارسته، متواضع و نیکوکاری بود. نام او با روزهای جنگ تحمیلی و گذار ساختاری سیاست خارجی درآمیخته است. او در وزارت خارجه در روزهای حساس با حکمت و درایت فعالیت می کرد.
وی افزود: محمد عرب کنار فرزند شهیدش دارای صلابت و استوار بود و صبر، بردباری و استقامت را از او شاهد بودیم.
* ترک آبادی: صلابت رأی و عمق نگاه را در آقای عرب حس می کردیم
«جواد ترک آبادی» سفیر جمهوری اسلامی ایران در دمشق نیز در این مراسم گفت: در دورانی که مرحوم عرب معاون امور اداری و مالی وزارت امور خارجه بود، نقش بسیار ارزشمند و محوری در ایجاد تحول و قوام بخشیدن به کار وزارت خارجه داشت. به ایشان رجوع زیادی داشتیم و صلابت رأی و عمق نگاه را در او حس می کردیم.
وی افزود: در شهر مسقط منشأ اثرات زیادی بود. پاسخ هایش ارزشمند و روی حساب بود، بلند نظر، صمیمی و مهربان بود و طبعی منیع و متواضعانه داشت و همکاری پیشکسوت، مبارز و تلاشگری را از دست داریم.
* ایرانی: محمد عرب روحیه مردمی، بزرگ منشی و قناعت داشت
«محمد ایرانی» سفیر ایران در کویت نیز عنوان کرد: غم فقدان مرحوم عرب سنگین است. آن مرحوم شهردار قم بود، حضور فعال در عرصه های اجتماعی و سیاسی داشت، خدمات زیادی به مردم قم ارائه کرد و در وزارت خارجه دارای آثار زیادی بود.
وی افزود: آن مرحوم چهره مردمی بود. شخصیت مردم دارانه داشت و با مردم گرم برخورد می کرد. مشی پهلوانی داشت و اهل ورزش باستانی بود و بین مردم احترام خاصی داشت. بیشتر مردم او را می شناختند.
سفیر ایران در کویت همچنین اظهار داشت: اوایل انقلاب موجی در ادارات ایجاد شده بود و نیروهای قدیمی را تسویه می کردند. آقای عرب نیز تحت فشار بود اما ایستادگی کرد و می گفت قدیمی ها با تجربه و همکار ما هستند و پیدا کردن افراد جدید کار آسانی نیست. انسانی متین، باوقار، بی تکلف و دارای خلوص بود و روحیه مردمی، بزرگمنشی و قناعت داشت.
* ربانی: عرب متعادل، انقلابی، متعهد، رنج کشیده و چهره شناخته شده ای بود
در پایان حجت الاسلام و المسلمین «محمدطاهر ربانی» سفیر سابق ایران در واتیکان اظهار داشت: آشنایی من با مرحوم عرب به سال های پیش از انقلاب بر می گردد. او از چهره های انقلابی دوران پهلوی بود و با بازاریان متدین قم و روحانیون انقلابی مثل آیت الله مومن و آیت الله یزدی مرتبط بود.
وی افزود: عرب از پیشگامان نهضت اسلامی و از عناصر کارآمد و خدوم انقلاب بود. شخصیت متعادل، انقلابی، متعهد، رنج کشیده و چهره شناخته شده ای بود. نسبت به کارکنان وزارت خارجه بسیار رئوف و مهربان بود و مثل پدر با آنان رفتار می کرد. دید وسیع و با سعه صدر داشت. رفتار خوب او با کارکنان بدون در نظر گرفتن مسائل جناحی و سیاسی بود. همچنین مورد لطف بزرگان و مراجع بود، نزد آنان جایگاه رفیع داشت و مقامات در سفر به قم علاقه داشتند او را نیز ببینند.
شایان ذکر است ابوالشهید حاج «محمد عرب» از پیشکسوتان نهضت اسلامی، دیپلمات پر تلاش و رییس اسبق دفتر قمِ مجمع جهانی اهل بیت(ع) در سن سن 79 سالگی چشم از جهان فرو بست.